 |
 |
Oord Maximiliaan Emanuel 1712 of 1713 |
Materiaal : koper
Diameter : 23,0/23,6 mm
Dikte : 0,7 mm
Gewicht : 2,6 gram
Munt onder Maximiliaan Emanuel van Beieren (1712-1714)
Voorzijde : MAXimillianvs.EMANvel.Dei.Gratia Sacrvm.ROManorvm.IMPerivm.ELector.
Maximiliaan-Emanuel bij de gratie gods kiesman van het heilige roomse rijk.
Buste met pruik naar links, er onder een klimmende leeuw (muntteken van Namen).
Keerzijde : DVX.BAVARIae.BRABANTiae.Comes.FLANDriae.Z
Hertog van Beieren Brabant graaf van Vlaanderen enzovoorts
Gekroond monogram, kroon tussen het jaartal.
Slagplaats Namen.
Muntteken leeuw.
Jaartallen 1712 en 1713
Beieren werd geregeerd door het huis Wittelsbach. Wittelsbach was eeuwenlang een concurrent van Habsburg voor de macht in Duitsland. De status quo was dat Habsburg de Duitse keizers leverde, maar Wittelsbach het college van kiesmannen beheerste. Dat deden ze door een claim op de titel van bisschop van Keulen voor de tweede zoon uit het geslacht Wittelsbach. Keulen leverde (naast Beieren) namelijk een tweede zetel op in het college van kiesmannen. Bovendien werd Keulen vicaris, de plaatsvervangend keizer, voor als de keizer nog niet was gekozen of als de keizer niet in het land of ernstig ziek was.
In de Zuidelijke Nederlanden zette de concurrentie tussen de twee huizen zich voort: Habsburg voerde de titels van Brabant en Vlaanderen en Beieren die van Luik, via Keulen. Zolang de protestantse republiek in het noorden nog als gemeenschappelijke vijand werd gezien ging dat goed, maar de Spaanse successieoorlog was een keerpunt. Oostenrijks Habsburgs claimde de Spaanse troon, dus koos Wittelsbach voor de Fransman Filips V. De Zuidelijke Nederlanden waren een belangrijk strijdtoneel, waarin Nederlandse troepen tot bij het Franse Malplaquet vochten en grote delen van het land bezet waren. Bij de vrede van Utrecht 1712 deed Filips V afstand van de zuidelijke Nederlanden ten gunste van de Oostenrijkse Habsburgs en stond zijn gouverneur, Maximiliaan Emanuel, opeens met lege handen. Er stond echter in het vredesverdrag dat hij de provincies Namen en Luxemburg, die niet bezet waren, mocht houden zolang Oostenrijk nog gebieden in Beieren bezet hield. Dat gebeurde pas bij de vrede van Rastatt in 1714. In de tussenliggende jaren heeft de slechte verliezer geprobeerd de economie van de Oostenrijkse Nederlanden schade te berokkenen door grote hoeveelheden te lichte munten uit te geven, waarvan dit er een is.
Het is wel leuk om de gebruikte titels te analyseren. De Duitse en Beierse titels mocht hij voeren, maar betekenden niets, want zijn oudere broer was de echte hertog van Beieren. De titels van Brabant en Vlaanderen waren al vergeven aan zijn Habsburgse vijanden. Max was dus niet meer dan een hertogelijke foppert die na 1714 niet meer in de geschiedenis voorkomt.
Met dank aan Willy68 en Figleaf van het Muntenbodemvondsten forum en Hugo Vanhoudt voor de afbeelding !
Det : Vanhoudt I 552
