assignaat Assignaat 50 LIVRES Lodewijk XVI Frankrijk 1792

 

Papieren assignaat van 11 bij 18,5 cm

 

BRON : http://www.histoire-image.org/

Analyse van het document

Assignaat van 50 livres van 14 december 1792
Dit assignaat werd ontworpen door Gatteaux en gegraveerd door Alexander Tardieu in een proces van laminering, waarbij laagjes staal en koper op elkaar werden gelegd. De allegorie in intaglio stelt de nieuwe politieke macht voor, (die de Koninklijke macht afgeschaft op 21 september 1792) en die zowel het “Franse volk” (woorden die hier en daar in filigraan voorkomen op de tekening) als de Republiek  (waarvan de naam vanaf 22 september in de aktes voor komt) voorstelt. De Republiek is zittend afgebeeld met in de linkerhand een soort roer dat ook voorkomt op de munten en in de rechterhand drie lauwerkransen. Ze troont op een vierkante sokkel versierd met twee pijlenbundels van lictoren en een Phrygische muts, een bol en een Gallische haan. Het Griekse motief uit de hoeken staat ook in filigraan tussen de regels tekst. Dit assignaat werd gebrekkig gemaakt en op grote schaal vervalst.

Historische context

De wetgevende vergadering, die gedomineerd wordt door oorlogsvoorbereidingen stemt herhaaldelijk in met de uitgave van assignaten: 300 miljoen in december 1791, 300 miljoen in april 1792, als de oorlog wordt verklaard, 30 miljoen in juli, in de tijd van “het vaderland in gevaar”, 400 miljoen in oktober, als Louis XVI in de Temple is en de vijand bij Verdun staat.
Zo gaat de revolutionaire staat in de lente van 1792 de oorlog in met een inflatoir beleid en papiergeld dat al 40% minder waard is geworden.
De oorlog breng de volksbeweging weer tot leven en verhevigt de sociale en politieke crisis. Brood is duur en schaars want de landarbeiders willen hun graan niet verkopen tegen papiergeld. De prijzen stijgen natuurlijk. In korte tijd verdubbelt de prijs van brood, suiker, koffie, kaarsen en zeep. Bakkerijen worden belegerd, zwarthandelaren aangegeven.
Om de oorlog voort te kunnen zetten neemt de Conventie de economie over en stelt zij een sociale democratie voor. De uitgave van assignaten wordt voortgezet: 800 miljoen in februari 1793 en 1 900 miljoen in mei-juni 1793. Er worden ook inbeslagnames gewettigd om het leger te onderhouden en de om de eigenaren van voedsel tot verkoop te dwingen. Er wordt een belasting ingevoerd, een algemeen maximum aan producten voor de eerste levensbehoeften. Tegelijkertijd strekt de terreur zich uit over de edele metalen, vanzelfsprekende concurrenten van het papier; verkoop van munten wordt verboden, de Beurs word gesloten en de kranten mogen geen koersen meer publiceren.
De “agioteurs” kregen de schuld van de val van het Franse geld op de buitenlandse markten. Eerlijk gezegd trokken de speculateurs alleen voordeel uit de bijzondere situatie die ze is aangeboden.


Interpretatie

Door de inflatie kan de Revolutionaire Staat zo goed als zonder belastingen werken.
Maar de waardevermindering van het assignaat verbonden aan het bevoorradingstekort veroorzaakt een grote sociale miserie. De gemeentebesturen moeten ransoenen uitdelen aan de armen, vaak met ransoenkaarten. Parijs heeft brood-, vlees- en suikerkaarten. Men telt er de uitgehongerden en hongerdoden niet meer. Bij deze grote groep slachtoffers komen nog, misschien nog talrijker, de assignaathouders bij.

Auteur : Luce-Marie ALBIGÈS

Met dank aan Christine en Figleaf van het muntenbodemvondsten - team